Bugün, Türk denizcilik tarihinin en önemli kahramanlıklarından biri olarak kutlanan Preveze Deniz Zaferinin yıldönümü. Akdeniz'i Türk gölü haline getiren ünlü denizci Kaptan-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa, tam 469 yıldır gururla ve duayla anılıyor.Bir zamanlar Akdeniz’i Türk gölü haline getiren ünlü denizci Kaptân-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa’nın en büyük başarılarından biri olan 27 Eylül 1538 tarihinde kazanılan Preveze Deniz Zaferinin bugün yıldönümü. Her yıl denizcilik tarihinin en önemli zaferlerinden biri olarak kutlanan bugün, aynı zamanda “Deniz Kuvvetleri Günü” olarak da kutlanıyor. Barbaros Hayreddin Paşa, Fatih Sultan Mehmed Han tarafından, Midilli adasına yerleştirilen ve deniz ticareti ile uğraşan dört çocuklu bir ailenin Hızır isimli 3. çocuğu idi. Osmanlı Devletinde 12 sene Kaptân-ı Deryalık hizmetinde bulunan Barbaros Hayreddin Paşa, devletin sınırlarını Fas’a kadar uzattı. Beşiktaş’ta bir medrese inşa ettirdi. Serveti ile İstanbul’un birçok semtine hanlar, hamamlar, konaklar, evler, değirmenler, fırınlar yaptırdı. Kendi malı olan 30 kadırgayı da bütün techizatı ile devlete bıraktı. Ana lisanı Türkçeden başka, Arapça, Yunanca, İtalyanca, İspanyolca, Fransızca, Latince de biliyordu.
Osmanlı’nın neferi oldu
Kardeşi Oruç Reis ile birlikte Akdeniz’i Ceneviz, Fransız, İspanyol ve Venedik gemilerine dar eden Cezayir’i alarak kendisine merkez yaptı. Osmanlı Devleti ile bağlantı kurup ilişkilerini ilerleten Koca Reis, zamanın Padişahı Yavuz Sultan Selim Han’a mektuplar yazıp Osmanlı Devleti’ne katılmalarını kabul etmesini rica eder. İstekleri kabul edilir ve Yeniçeri kuvveti ile toplar gönderilir. Ayrıca Anadolu’dan asker toplama izni ile birlikte “Cezayir Beylerbeyliği” payesi Hızır Reis’e verilir. 1533’te İstanbul’a çağrılan Barbaros Hayreddin Paşa’ya, Kanuni Sultan Süleyman Han tarafından Kaptân-ı Deryalık verilir. Devrin en büyük deniz kuvvetinin en üst kademesinde yer alan paşa, donanmayı daha da kuvvetlendirip seferlere başlar. Tunus’u fetheder.
Beni leb-i deryaya gömün
1546 yılında vefat eden Barbaros Hayreddin Paşa, 1534 yılında bizzat kendisi tarafından yazdırılmış Barbaros Vakfiyesi’nde Beşiktaş’taki medrese yanına yaptırdığı, “Beni leb-i deryaya gömün. Ben leventlerimin sesini ve denizin hırçın dalgalarını duymak istiyorum” dediği İstanbul Beşiktaş’ta deniz kenarındaki türbesine defnedilmiştir. Türbesine şanlı Kaptân-ı Derya Barbaros Hayreddin Paşa’nın ölüm tarihi olan Hicri “953” sayısı ile “Mate reis-ül-bahr” (Denizin Reisi Vefat Etti) tarihi düşürülmüştür.
Gemiler seferden geliyor
Barbaros’un kumandanlığında kazanılan Preveze Zaferi, Dünya Deniz Harp tarihine geçmiş, bütün Dünyaya Osmanlı hakimiyetini bir defa daha duyurmuş ve Akdeniz’in tamamen bir Müslüman gölü olduğunu kabul ettirmiştir... Andrea Doria komutasındaki İspanya, Almanya, Venedik, Portekiz, Ceneviz, Papalık, Floransa, Malta donanmalarından kurulu 600’den fazla gemiden müteşekkil Haçlı donanmasını 27 Eylül 1538’de Preveze’de bozguna uğratan 122 kadırgalık Donanmayı Hümâyûna kumandanlık eden Kaptan-ı Derya Hayreddin Paşa, bu mücadelesiyle şanlı tarihimize parlak bir sayfa daha ilave etmiştir. Yahya Kemal Beyatlı bir şiirinde Barbaros’a ve askerlerine şu methiyede bulunmuştur:
Deniz ufkunda bu top sesleri nerden geliyor?
Barbaros, belki, donanmayla seferden geliyor!
Adalardan mı? Tunus’dan mı, Cezayir’den mi?
Hür ufuklarda donanmış iki yüz pare gemi
Yeni doğmuş aya baktıkları yerden geliyor;
O mübarek gemiler hangi seferden geliyor?
Yazan; Abdülhakim Arvas
